Στον αÏχαίο αθλητισμό, το δÎντÏο της ελιάς εξυπηÏετοÏσε 3 διαφοÏετικÎÏ‚, αλλά εξίσου σημαντικÎÏ‚ ανάγκες. ΛειτουÏγοÏσε λοιπόν ως καθαÏιστικό, ως μυοχαλαÏωτικό και ως σÏμβολο λαμπÏής δόξας. ΑÏχαίες πλάκες γÏαμμÎνες σε ΓÏαμμική ΄Β παÏÎχουν λεπτομεÏή πεÏιγÏαφή των χÏήσεων που είχε το ελαιόλαδο στην ΑÏχαία Ελλάδα ως καθαÏιστικό, υποκαθιστώντας το σαποÏνι και άλλες καθαÏιστικÎÏ‚ ουσίες που εκείνη την εποχή δεν ήταν διαθÎσιμες. ΣÏμφωνα λοιπόν με τις γÏαφÎÏ‚ αυτÎÏ‚, οι αθλητÎÏ‚ κάλυπταν το σώμα τους με ελαιόλαδο της καλÏτεÏης ποιότητας, το οποίο Ï€Î¿Î»Ï ÏƒÏ…Ï‡Î½Î¬ ήταν εμπλουτισμÎνο με άγÏια βότανα και αÏωματικά φυτά. ΑκολοÏθως, χÏησιμοποιώντας Îνα ειδικό ÏŒÏγανο ονόματι στλεγγίδα (εικόνα) απομάκÏυναν από πάνω τους το λιπαÏÏŒ μίγμα από ελαιόλαδο-βÏωμιά-ιδÏώτα. Επίσης, το ελαιόλαδο ήταν Ï€Î¿Î»Ï Î´Î·Î¼Î¿Ï†Î¹Î»ÎÏ‚ Î¼ÎµÏ„Î±Î¾Ï Î•Î»Î»Î®Î½Ï‰Î½ και Ρωμαίων αθλητών για την μυοχαλαÏωτική του δÏάση, η οποία μείωνε σημαντικά τις πιθανότητες Ï„Ïαυματισμών. Î Ïιν την Ï€Ïοπόνηση ή κάποιον σημαντικό αγώνα, οι αθλητÎÏ‚ άλειφαν τους μÏες τους με ελαιόλαδο Ï€ÏοκειμÎνου να διατηÏήσουν και να βελτιώσουν την ευλυγισία αυτών. ΑμÎσως μετά την ολοκλήÏωση των Ï€Ïοσπαθειών τους, χÏησιμοποιοÏσαν σταγόνες από ελαιόλαδο για να κάνουν μασάζ στου καταπονημÎνους μÏες, ανακουφίζοντας τους από την κοÏÏαση και αναστÎλλοντας της ανάπτυξη Î³Î±Î»Î±ÎºÏ„Î¹ÎºÎ¿Ï Î¿Î¾Îος[1]. Ακόμα, η ελιά χÏησιμοποιοÏνταν για να συμβολίσει τη δόξα του νικητή. Στους Ï€Ïώτους ΟλυμπιακοÏÏ‚ Αγώνες που οÏγανώθηκαν στην ΑÏχαία Ολυμπία το 776 Ï€.Χ. , οι νικητÎÏ‚ στεφανώθηκαν με στεφάνια από κλαδί ιεÏών δÎντÏων ελιάς. Όμοια στεφάνια χÏησιμοποιήθηκαν για την στÎψη των νικητών στα Μεγάλα Παναθήναια (5ος αιώνας Ï€.Χ.), Îνα λαμπÏÏŒ αθλητικό γεγονός που διοÏγανώνονταν στην Αθήνα κάθε 4 χÏόνια Ï€Ïος τιμής της Ï€Ïοστάτιδας της πόλης Θεάς Αθηνάς. Î ÎÏαν από αυτά τα «ÎºÎ»Î±Î´Î¹Î¬ τιμής», οι νικητÎÏ‚ των Παναθηναίων λάμβαναν μεγάλους διακοσμημÎνους αμφοÏείς γεμάτους ελαιόλαδο[2] ως βÏαβείο για την νίκη τους.
Στις ημÎÏες μας, οι νικητÎÏ‚ του ΜαÏαθώνιου δÏόμου των Ολυμπιακών Αγώνων στεφανώνονται συμβολικά με στεφάνια ελιάς, συνεχίζοντας Îτσι μια παÏάδοση σχεδόν 3000 ετών.
[2] Το ελαιόλαδο που πεÏιÎχονταν σε εκείνους τους αμφοÏείς παÏάγονταν από συγκεκÏιμÎνα δÎντÏα στον πεÏίφημο βÏάχο της ΑκÏόπολης. Τα δÎντÏα αυτά θεωÏοÏνταν ιεÏά και η αξία του ελαιολάδου τους, συμβολική και χÏηματική, ήταν εξαιÏετικά υψηλή, δεδομÎνου ότι κανείς Ï€ÎÏαν των λαμπÏών νικητών των Παναθηναίων δεν μποÏοÏσε να το αποκτήσει.